Projekt EU-WISE Young Citizens-Consumers w ramach programu Erasmus+  trwał od grudnia 2020 do listopada 2022 i skupiał się na inkluzji społecznej i wspólnych wartościach. Wzięło w nim udział 5 organizacji z Belgii, Włoch, Polski i Rumunii, w tym Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu. Głównym celem projektu było zbudowanie świadomości społecznej, zaangażowanie i wsparcie łącznie około 120 młodych osób w promowaniu odpowiedzialnej konsumpcji oraz Celów Zrównoważonego Rozwoju, skupiając się na Sprawiedliwym Handlu i ruchu slow food. Przygotowany przez partnerów projektu Toolkit ma pozwolić odbiorcom – niezależnie czy wywodzą się z NGO czy z organizacji społeczno-obywatelskich – zainspirować się do stworzenia szkoleń i akcji pilotażowych z młodymi ludźmi lub ulepszyć ich aktualne działania. Cały pakiet narzędzi EU-WISE jest dostępny tutaj, a poniżej prezentujemy jego krótkie omówienie.

Pakiet dobrych praktyk

Młodzież biorąca udział w projekcie uczestniczyła w debatach, warsztatach oraz w promowaniu nowych wzorców konsumenckich. Jako inicjatorzy zmian, młodzi ludzie zostali zaangażowani w działania w głównej mierze skierowane do lokalnych społeczności. Projekt EU-WISE dokładał także starań, by zebrać i szerzyć dobre praktyki wspierające rolę młodych ludzi jako inicjatorów zmian i aktywnych partnerów we wdrażaniu Celów Zrównoważonego Rozwoju: Celu 4, który dotyczy jakości edukacji oraz Celu 12, który dotyczy zrównoważonej produkcji oraz konsumpcji.

Przygotowany pakiet narzędzi to inicjatywa partnerów EU-WISE: projektu Young Citizens-Consumers, która ma na celu zaprezentowanie projektu i wyeksponowanie dwóch różnych jego etapów. Pierwszy etap polegał na prowadzeniu kursów dla młodych osób zwanych młodymi liderami w czterech różnych krajach (50 godzin), drugi angażował grupę liderów w udział i prowadzenie lokalnych działań (edukacja, rzecznictwo, budowanie świadomości, komunikacja itp.) tzw. akcje pilotażowe. Pakiet narzędzi przedstawia zastosowaną metodologię, analizę SWOT, ocenę, doświadczenia i zalecenia zebrane podczas dwóch etapów projektu. Zawiera również opinię i wkład ze strony ponad 20 organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które nie brały bezpośrednio udziału w projekcie, ale uczestniczyły w warsztatach w Brukseli, przeanalizowały wyniki projektu EU-WISE w tym pakiecie narzędzi, i które podzieliły się swoimi doświadczeniami, wiedzą i zaleceniami.

Szkolenia młodych liderów

Tę część projektu poprowadziło Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu. Celem było zaprojektowanie i przeprowadzenie programu szkoleń z pomocą lokalnych interesariuszy, aby wesprzeć młodych liderów w zrozumieniu zasad Sprawiedliwego Handlu, zrównoważonej konsumpcji i przygotować ich do stworzenia akcji pilotażowych w lokalnych społecznościach. Zrekrutowano i przeszkolono ponad 250 młodych liderów, a w trakcie wykładów i warsztatów poruszone zostały takie tematy jak: metody prowadzenia kampanii, wiedza o metodach i praktykach zrównoważonej konsumpcji i produkcji, edukacja nieformalna itp.

Lokalne akcje pilotażowe

Ten etap projektu przeprowadziła organizacja partnerska Project School z Włoch. Obejmował działania, dzięki którym młodzi liderzy zostali ambasadorami projektu i rozwijali projekt lokalnie w postaci tzw. akcji pilotażowych. Przy wsparciu partnerów grupy pracowały nad planem działania, poczynając od określenia wizji, za którą będą podążać i wybrania określonych, adekwatnych do tego działań.

Ta część projektu EU-WISE była kulminacją miesięcy przygotowań i szkoleń, gdyż młodzi liderzy mogli spotkać się osobiście w Mediolanie, a następnie wdrażać swoje akcje pilotażowe, których zakres i kreatywność przeszły wszelkie oczekiwania we wszystkich czterech krajach. Akcje odzwierciedlały także różny poziom wiedzy na temat Sprawiedliwego Handlu, rzecznictwa, slow food i innych praktyk zrównoważonej produkcji i konsumpcji na obszarze Unii Europejskiej.

Jednym z przykładów akcji pilotażowej jest „Szóstka dla klimatu”. Wydarzenie te miało miejsce 25 marca 2022 r. w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 6 w Gdańsku. Przygotowali je uczniowie tej szkoły przy wsparciu Polskiego Stowarzyszenia Sprawiedliwego Handlu i nauczycieli, aby uświadomić zaproszonym decydentom zagrożenia związane ze zmianami klimatu. Uczniowie przygotowali symulację dna morskiego na terenie szkoły. W ten sposób pokazali, jak brak pozytywnych zmian tj. zrównoważone łańcuchy dostaw i zapobieganie wylesianiu przyczyniłby się do podniesienia poziomu wody i zalania szkoły. Zaproszeni decydenci odpowiedzieli na szereg pytań związanych z tematyką wydarzenia i podzielili się swoimi propozycjami rozwiązania problemów. Na koniec, uczniowie, dyrektorzy i goście podpisali apel wzywający do zmian zgodnie z Celami Zrównoważonego Rozwoju. Wśród sygnatariuszy znaleźli się uczniowie, kadra i decydenci z Parlamentu Europejskiego Janusz Lewandowski i Agnieszka Pomaska oraz zastępca prezydenta Gdańska Piotr Borawski.

Wybrane zalecenia względem szkolenia i umacniania młodzieży

Młodzi powinni być w centrum aktywności, otrzymać przestrzeń do wypowiedzi i moc do zmiany rzeczy, na których im zależy. Powinni też mieć możliwość wzięcia odpowiedzialności i do wykazania się kreatywnością w opracowywaniu lokalnych akcji i kampanii. Młodzież czasem czuje się ograniczana przez dorosłych, którzy mówią im, co mają robić, jakby nie ufali im co do działania i/lub kierowania grupą. Młodzi potrzebują także mieć możliwość popełniania błędów. Projekty, w których młodzi są bardziej oddani i zaangażowani, to takie, w których czują się częścią czegoś większego, częścią społeczności. Należy dać młodym cel, i pozwolić im stworzyć społeczność, która działa i pracuje dla tego samego celu. Zalecamy by w pracy z młodymi ludźmi stosować metodę edutainment. Kreatywność oraz oryginalność podczas prowadzenia szkoleń z młodzieżą utrzymuje ich zaangażowanie i motywację na wysokim poziomie.

Cele Zrównoważonego Rozwoju, Sprawiedliwy Handel, slow food, jak i ruchy klimatyczne i na rzecz zrównoważonego rozwoju mają w ostatnich latach trudności z przyciągnięciem młodych ludzi. To wyzwanie wymaga dużego nakładu czasu i pracy. Kluczową rolę w odwracaniu tej tendencji odgrywa edukacja: szkolenie i przekazywanie wiedzy w tych dziedzinach od dzieciństwa może pomóc wychować świadomych obywateli, którzy mogą potem zostać aktywistami. Zatem dziedziny te powinny być nauczane w całej Unii, a nie tylko w niektórych krajach. I odwrotnie: nauczyciele potrzebują edukacji o tych ruchach, aby sami mogli o nich uczyć. NGO i organizacje obywatelskie powinny odegrać tu swoją rolę.

Cały pakiet narzędzi EU-WISE jest dostępny tutaj.

#euwise #polskapomoc #sprawiedliwyhandel #erasmusplus

Autor: Szymon Luliński

---

Projekt jest współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej “Polska Pomoc” Ministerstwa Spraw Zagranicznych 2021 r. www.gov.pl/polskapomoc