Raport 'Ripe for Change’ – ubóstwo i nierówność w łańcuchach dostaw supermarketów. Miliony kobiet i mężczyzn produkujących naszą żywność są pozostają w ubóstwie i doświadczają brutalnych warunków pracy, pomimo miliardowych zysków w przemyśle spożywczym – ujawnia nowy raport Oxfam ‘Ripe for Change’. Dokument ‘Dojrzeli do zmiany’ opisuje również politykę i praktyki kilku największych sieci supermarketów w Europie i Stanach Zjednoczonych – wszystkie wypadają kiepsko w takich kategoriach jak traktowanie pracowników i wytwórców w łańcuchu dostawczym. Wnioski Oxfamu uwydatniają potrzebę planowanego przez Komisję Europejską zakazu nieuczciwych praktyk handlowych ( Unfair Trading Practices), stosowanych przez Europejskie supermarkety w relacjach z dostawcami.
Wnioski płynące z raportu:
- W UE jedynie 10 sieci supermarketów odpowiada za ponad połowę całkowitej detalicznej sprzedaży żywności. Na całym świecie supermarkety zatrzymują coraz większy procent z pieniędzy wydanych przez konsumentów na żywność – w niektórych przypadkach nawet 50%; podczas gdy odsetek, który dociera do pracowników najemnych i producentów żywności spadł – czasem nawet do mniej niż 5%.
- Drobni producenci żywności i pracownicy łańcuchów dostaw, w przypadku 12 powszechnie dostępnych artykułów supermarketach ledwo wiążą koniec z końcem. Wykazano, że średnie wynagrodzenie wytwórców takich produktów jak herbata indyjska czy kenijskie zielone fasolki jest niższe, niż połowa zarobków potrzebnych do zapewnienia podstawowego, ale i godnego poziomu życia. Różnica pomiędzy dochodami wystarczającymi na utrzymanie (Living Wage), a realnymi wynagrodzeniami jest większa, w przypadku pracy kobiet.
- Podczas gdy, wielu pracowników i właścicieli małych gospodarstw rolnych żyje w ubóstwie, osiem największych sieci supermarketów będących własnością akcjonariuszy giełdowych generuje niemal bilion (1000 mld) dolarów przychodu ze sprzedaży, 22 miliardy zysku, a w 2016 wypłaciło 15 miliardów udziałowcom. Jedynie 10 procent z tego, co trzy największe supermarkety w Stanach Zjednoczonych wypłaciły udziałowcom w 2016, byłoby wystarczające by uczciwie zapłacić 600,000 pracowników przetwórstwa tajskich krewetek.
- Ankieta przeprowadzona wśród pracowników i drobnych rolników w pięciu krajach ujawniła, że większość zmaga się z problemami w wyżywienia siebie i rodziny. W RPA ponad 90% ankietowanych kobiet na plantacjach winogron zgłosiło brak możliwości zakupu wystarczającej ilości jedzenia w poprzednim miesiącu, a we Włoszech 75% kobiet pracowników na plantacjach warzyw i owoców powiedziało, że same lub ktoś z rodziny pominął posiłki, bo nie było ich stać na zakup wystarczającej ilości żywności.
Winnie Byanyima, dyrektor zarządzająca Oxfam International powiedziała: “Rozmawialiśmy z pracownikami na plantacjach owoców, którzy są spryskiwani toksycznymi pestycydami na polach i z kobietami pracującymi w przetwórniach owoców morza, które są zmuszane do zrobienia testu ciążowego, by móc pracować. Ta niesprawiedliwość nie powinna się objawiać na półkach sklepowych, zwłaszcza gdy przemysł spożywczy generuje miliardy dolarów przychodów i szczodrze wynagradza swoich udziałowców i innych na szczytach władzy.’
Raport również bada publicznie dostępne polityki w ramach systemu dystrybucji i zgłoszone praktyki największych i najszybciej rozwijających się supermarketów w Niemczech, Holandii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Wszystkie 16 sieci supermarketów punktuje bardzo nisko we wszystkich kwestiach dotyczących przejrzystości ich łańcuchów dostawczych, oraz traktowania pracujących w nich pracowników, drobnych rolników i kobiet. Na przykład, wszystkie supermarkety dostały 0 punktów w kwestii wspierania swoich dostawców w płaceniu godnego wynagrodzenia ich pracownikom, a jedynie 4 z nich otrzymało wynik powyżej zera we wzmacnianiu pozycji kobiet w ich łańcuchach dostaw poprzez, na przykład, stworzenie zachęt dla dostawców, aby przeciwdziałać nierówności płci.
Oxfam i Sustainable Seafood Alliance przyjrzały się dokładnie warunkom pracy, w kilku największych przetwórniach krewetek w Tajlandii i Indonezji, które zaopatrują duże sieci supermarketów w Stanach Zjednoczonych i Europie, takie jak, m. in.: Ahold Delhaize, Aldi North i South, Lidl i Whole Foods. Pracownicy opisali niebezpieczne warunki, głodowe płace, surowo kontrolowane przerwy na wodę i toaletę, jak i zniewagi słowne. W Tajlandii ponad 90 % przepytanych pracowników w przetwórniach owoców morza potwierdziło, że brakowało im pieniędzy na zakup żywności w poprzednim miesiącu. Około 80 % pracowników w tych przetwórniach to kobiety.
‘Kiedy miałyśmy miesiączkę, nie mogłyśmy zmienić podpasek, ponieważ zabroniono nam cokolwiek ze sobą przynosić do pracy’’ – powiedziała Melati, jedna z dziesiątek ankietowanych przez Sustainable Seafood Alliance Indonesia kobiet. Melati również cierpiała z powodu chemicznych poparzeń na jej rękach spowodowanych czyszczeniem chlorem bez odpowiedniej ochrony.
Oxfam zaczyna nową kampanię wzywającą supermarkety i rządy do rozprawienia się z nieludzkimi warunkami pracy, zwiększenia przejrzystości na temat tego, skąd pochodzi nasza żywność, stawienia czołu dyskryminacji wobec kobiet, jak i zapewnienia większych odsetek, tego, co konsumenci wydają dla producentów żywności.
Wśród ich wymagań, organizacja wzywa Europejskie rządy i Parlament Europejski do wspierania niedawno zaproponowanej dyrektywy, która chroni małych i średnich dostawców przed nadużyciami dużych nabywców. UE jest jednym z największych światowych rynków i Oxfam uważa, że zakaz nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchach dostawczych sprzedawców detalicznych operujących na tym rynku spożywczym zmieniałaby systemy dystrybucji na całym świecie.
Głos Oxfam wpisuje się w kampanię prowadzoną przez organizacje pozarządowe w Europie na rzecz zakazu Niesprawiedliwych Praktyk Handlowych. Ruch Sprawiedliwego Handlu poprzez Fair Trade Advocacy Office prowadzi działania lobbingowe w PE wraz z innymi organizacjami w ramach kampanii ’Power in Supply Chains’. Komisja Europejska przygotowuje dyrektywę w sprawie Unfair Trading Practices. o czym już informowaliśmy.
Źródło: Oxfam Poverty and inequality major ingredients in supermarket supply chains
Tłumaczenie: Aleksandra Stifflet
Opracowanie: Tadeusz Makulski
Raport Ripe for Change – ubóstwo i nierówność w łańcuchach dostaw supermarketów