Przewodnik po etykietach Sprawiedliwego Handlu 2020. „Jaka jest różnica między oznaczeniami Sprawiedliwego Handlu?” Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa ani oczywista.  Można powiedzieć „nie wszystko złoto co się świeci” , nie każde oznaczanie potwierdza wypełnienie standardów certyfikacyjnych uznawanych przez dwie główne sieci organizacji Fair Trade o globalnym zasięgu: World Fair Trade Organization i Fairtrade International. Publikacją, która pomaga odpowiedzieć na to pytanie, jest zaktualizowany Międzynarodowy Przewodnik po Etykietach Sprawiedliwego Handlu  (International Guide to Fair Trade Labels) . Publikacja zapewnia dogłębną analizę głównych etykiet Sprawiedliwego Handlu na rynku globalnym, a także nakreśla aktualne trendy w zakresie etyki i ruchu Fair Trade.

Nowa edycja Międzynarodowego przewodnika po etykietach Sprawiedliwego Handlu ma kluczowe znaczenie dla globalnego ruchu Fair Trade. Nigdy dotąd  nie używano terminu „sprawiedliwy handel” tak często w głównym nurcie debaty. Obecnie jednak wydaje się powszechnie wykorzystywany przez wszystkich, od prezydenta USA po marketing korporacyjny. Pod koniec 2018 roku globalny ruch wprowadził Międzynarodową Kartę Sprawiedliwego Handlu, wyrażając wartości sprawiedliwego handlu w kontekście świata z pogłębiającą się globalną nierównością i zalecając nie tylko bardziej sprawiedliwe łańcuchy dostaw, ale także wizję zrównoważonego rozwoju lokalnego na całym świecie. Jednocześnie coraz więcej firm z branży Big Food wprowadziło własne marki, brandując własne plany społecznej odpowiedzialności za pomocą etykiet, które są dalekie od przejrzystości, ale mają duży wpływ na marketing. W kontekście globalnym publikacja podkreśla również, w jaki sposób etykieta „sprawiedliwego handlu” w kontekście krajowym oznacza coś zupełnie innego w USA niż w krajach takich jak Francja czy Indie.
Nie wszystkie etykiety sprawiedliwego handlu są sobie równe.

Autorzy Przewodnika opierali się na podejściu do zasad Fair Trade zapisanych w Międzynarodowej Karcie Sprawiedliwego Handlu. Standardy poszczególnych systemów certyfikacji zamieszczone w publikacji są oceniane na podstawie tego, jak dobrze spełniają następujące cele, oparte na Celach Zrównoważonego Rozwoju ONZ (SDG):

• Koncentracja na osiągnięciu wzrostu inkluzywnego wzrostu gospodarczego, bez wykluczania drobnych wytwórców
• Godna praca i lepsze płace i dochody
• Wzmocnienie pozycji kobiet
• Ochrona praw dzieci
• Dbanie o różnorodność biologiczną i środowisko
• Wpływanie na politykę publiczną
• Zaangażowanie obywateli w budowanie sprawiedliwego świata

Z analizy twórców przewodnika wynika, że Sprawiedliwy Handel jest ruchem, który stosuje się do wymienionych zasad i realizując powyższe cele działa na rzecz poprawy warunków życia i gospodarowania drobnych wytwórców żywności i rękodzieła z krajów rozwijających się. Niektóre etykiety, które nazywają siebie „sprawiedliwymi” lub „etycznymi”, nie spełniają  standardów certyfikacyjnych Sprawiedliwego Handlu. Niestety, te etykiety są jednymi z najczęściej spotykanych na półkach sklepów spożywczych w USA.

Przewodnik rozróżnia „etykiety Sprawiedliwego Handlu”, „dobrowolne programy zrównoważonego rozwoju” i „etykiety zrównoważonego rozwoju”. Pierwsze obejmują znane marki, takie jak Fairtrade International, Fair Trade USA, a także mniej znane etykiety Fair for Life, Small Producers Symbol (SPP) i WFTO Guaranteed Fair Trade. Opisane i zweryfikowane  programy zrównoważonego rozwoju obejmują Rainforest Alliance – znaną małą zieloną żabę certyfikowaną przez UTZ oraz mniej znane standardy, w tym inicjatywę Better Cotton. Badane dobrowolne etykiety zrównoważonego rozwoju obejmują szereg programów korporacyjnych, które ściśle dotyczą łańcuchów dostaw jednej firmy, w tym np. C.A.F.E. Starbucka, CocoaLife Mondelez, CocoaPlan Nestle i Program jakości AAA Nespresso. Te programy korporacyjne różnią się znacznie zarówno pod względem wymagań, metod (na przykład sposobu weryfikacji zgodności), jak i przejrzystości – niektóre standardy nie są dostępne do publicznego przeglądu.

Przewodnik po etykietach Sprawiedliwego Handlu 2020,

International Guide to Fair Trade Labels 2020

Materiał opracowano na podstawie: New International Guide to Fair Trade Labels

Redagował: Tadeusz Makulski