Upcykling, Fair Trade – Ludzie i Ziemia na pierwszym planie – to rozsądne działanie!

Nowa inicjatywa Światowej organizacji Sprawiedliwego Handlu (WFTO)

U podstaw ruchu Sprawiedliwego Handlu leży troska o ludzi. Kształtuje on handel tak, by czerpali z niego korzyści plantatorzy kawy, kakao i wielu innych drobnych producentów. Zmienia sposób prowadzenia działalności gospodarczej, by zachęcać do działania pracowników przemysłu odzieżowego i rzemieślników. Na całym świecie tworzy ruch, który stawia wytwórców na pierwszym miejscu. Okazuje się, że praca na rzecz ludzi oznacza także pracę na rzecz naszej planety. Kiedy przyjrzymy się działaniom naszej globalnej społeczności Przedsiębiorstw Sprawiedliwego Handlu, zobaczymy gwałtowny wzrost surowców upcyklingowanych (używanych w obiegu zamkniętym), rozwój rolnictwa organicznego, inwestycje w odnawialne źródła energii i walkę z zanieczyszczeniem wód. Sednem Sprawiedliwego Handlu są zarówno ludzie jak i Ziemia.

Od „fast fashion” do upcyklingu

W slumsach Bangladeszu organizacja Prokritee wspiera tysiące rodzin w przetwarzaniu wyrzuconych na śmieci z fabryk „fast fashion” sari, kartonów i resztek z bawełny na torby, kosze i zdobienia. Kiedy personel Prokritee spostrzegł, że ich szlaki wodne są zablokowane przez hiacynt wodny, postarali się przekształcić problem w rozwiązanie biznesowe. Obecnie zbierają oni hiacynt wodny, używają miazgi roślinnej do wytwarzania papieru, a z suchych łodyg wyplatają kosze.


Handmade Hogla Baskets. #prokritee #hoglabaskets

Na całym świecie jest mnóstwo podobnych historii. Na Zanzibarze działa Chako, przedsiębiorstwo Fair Trade przekształcające odpady ze szkła i stare czasopisma w akcesoria oświetleniowe i zasłony z koralików. W obozie dla uchodźców Mtendeli w północno-zachodniej Tanzanii, WomenCraft pomaga kobietom z Burundi przetwarzać worki na żywność w elementy dekoracyjne dla domu. Od Asha w Indiach do VillageWorks w Kambodży, Green Glass w Chile do Entoto Beth w Etiopii, Przedsiębiorstwa Sprawiedliwego Handlu widzą perspektywę biznesową we wtórnie używanych tkaninach, metalu, szkle i innych (zobacz krótki film o produkcji wyrobów szklanych z odpadków w Chile). Są to przedsięwzięcia dobrze osadzone w lokalnej społeczności, gotowe wcielać lokalną mądrość i przyjąć miejscowe idee. Takie przedsiębiorstwa jak WomenCraft i Chako skupiają się na lokalnych technikach wyplatania i obyczajach, aby zmniejszyć ilość odpadów i wytwarzać swoje produkty. Upcykling i Sprawiedliwy Handel łączą się w naturalny sposób w lokalnych społecznościach.

Green Glass Chile

Biznes samozagłady

Jeśli się nad tym zastanowić, skupianie naszych działań na trosce o ludzi i o naszą planetę jest jak najbardziej rozsądne. Życie społeczności zależy od czystych rzek, zdrowej gleby i zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych. Te czynniki utrzymują nas przy życiu i pozwalają naszym gospodarce i społeczeństwu dobrze się rozwijać. Ignorowanie potrzeb naszej planety to jak odcinanie gałęzi, na której wszyscy siedzimy. Ale główny nurt biznesu to właśnie robi – podkopuje naturalny ekosystem, od którego jesteśmy zależni. Na całym świecie firmy nieprzyjazne dla środowiska idą pełną parą pozostawiając za sobą pustkowie zniszczenia. W samych tylko USA, 21 miliardów funtów ubrań rocznie kończy na wysypiskach. Według BCG analysis, sam sektor odzieżowy stawia nas wobec 50% wzrostu zużycia wody, 63% wzrostu emisji energii oraz 62% wzrostu wytwarzania odpadków na przestrzeni 15 lat do 2030 r. W międzyczasie wylesianie dokonuje spustoszenia wśród ludzi i środowiska naturalnego. Dlatego, jak podaje WWF co roku znika około 18,7 mln akrów lasów, czyli powierzchnia około 27 boisk do piłki nożnej na minutę. Wylesianie (deforestacja) w tym tempie spowodowane jest głównie przez globalne łańcuchy dostaw takich towarów jak żywność, papier i surowce rolne (olej palmowy, soja, cukier itd). Z jednej strony mamy więc globalne marki przemysłu spożywczego, odzieżowego i wystroju wnętrz, które niszczą środowisko poprzez swoją chęć wykorzystania jak najtańszych zasobów, z drugiej wyrastają  Przedsiębiorstwa Sprawiedliwego Handlu, które sprzątają po nich ten cały bałagan.

Nowa inicjatywa WFTO

Dlatego właśnie World Fair Trade Organization zawiązuje nową inicjatywę, aby wesprzeć tendencję do łączenia Sprawiedliwego Handlu z gospodarką cyrkularną (Gospodarka Obiegu Zamkniętego – GOZ). Do końca 2020 r. planujemy przyjąć upcykling i inne modele GOZ przez Przedsiębiorstwa Fair Trade w ponad 50 krajach. Aby to osiągnąć skupimy się na tym, co społeczność WFTO potrafi najlepiej – na współpracy. Będziemy dzielić się spostrzeżeniami, ułatwimy uczenie się od siebie nawzajem oraz będziemy organizować warsztaty, aby dotrzeć do Przedsiębiorstw Fair Trade na wszystkich kontynentach. Skupimy się na przemyśle odzieżowym i wystroju wnętrz. W sektorze spożywczym natomiast wzrośnie zainteresowanie rolnictwem organicznym wśród działaczy Fair Trade, w ramach powstającego ruchu, który łączy rolnictwo organiczne i Sprawiedliwy Handel.

Przedsiębiorstwa Fair Trade, a Gospodarka Obiegu Zamkniętego

Kluczowe jest zwrócenie się zarówno do producentów, jak i konsumentów. Odnośnie konsumentów, WFTO chce zaangażować ich w narrację Przedsiębiorstw Sprawiedliwego Handlu (Fair Trade Enterprises). Z punktu widzenia produkcji, będziemy przyjmować innowacyjne rozwiązania gospodarki cyrkularnej i modelu produkcji organicznej. Koncepcja gospodarki cyrkularnej wychodzi poza upcykling – przedsiębiorstwa społeczne zainteresowane przyjęciem modelu Przedsiębiorstw Fair Trade dostarczają świeżych pomysłów odnośnie surowców, które w całości podlegają recyklingowi.

Od 30 lat społeczność WFTO łączy firmy z całego świata, aby stawiać interesy drobnych producentów na pierwszym miejscu. Działalność gospodarcza, która stawia na pierwszym planie – ponad powiększaniem zysków – interesy rolników, pracowników i rzemieślników to idea o mocy zmieniającej świat. Ten sposób działania otwiera potencjał biznesu na przyczynianie się do pozytywnych zmian. Dzięki temu możliwe jest inwestowanie w ludzi i naszą planetę, na sposoby, które wykraczają poza dzisiejszy świat mainstreamowego biznesu.  

Innowacje dotyczące spraw ochrony środowiska stają się centralnym elementem Sprawiedliwego Handlu. Stawiające w centrum uwagi godność ludzi, Przedsiębiorstwa Fair Trade zaczynają wyglądać jak firmy nowej gospodarki.

Enrich Sahan, Dyrektor Generalny WFTO

Upcykling, Fair Trade – Ludzie i Ziemia na pierwszym planie – to rozsądne działanie! Opracowano na podstawie artykułu: Putting people & planet first is common-sense

Tłumaczenie: Katarzyna Misiurek

Redakcja: Tadeusz Makulski

Upcykling, Fair Trade – Ludzie i Ziemia na pierwszym planie – to rozsądne działanie!