Międzynarodowy Dzień Równej Płacy (18 września) obchodzony jest po to, by zwrócić uwagę na niesprawiedliwy system wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn. Problem ten dotyczy całego świata. Jak wygląda sytuacja? Skąd te nierówności? Tego dowiecie się z naszego artykułu.

Kto zmaga się z problemem nierównej płacy

W Europie kobiety zarabiają o 14,1% mniej niż mężczyźni. Oznacza to, że na każde zarobione przez mężczyznę 1 euro na godzinę, kobiecie przypada zarobek 86 eurocentów. W perspektywie roku kobieta pracuje za darmo przez dwa miesiące w porównaniu do mężczyzny. Jednocześnie kobiety są lepiej wykształcone od mężczyzn, bo aż 60% osób po studiach w Europie to kobiety. 

Tymczasem poza Europą…

Międzynarodowy Dzień Równej Pracy to odpowiedni dzień na podróż poza Europę. Jednak nie będzie to wesoła podróż…

Około 60-80% żywności na świecie jest uprawiane przez kobiety. Rzadko jednak kobiety są właścicielkami ziem. Zdarza się, że choć to one dbają o uprawy, to mężczyźni sprzedają plony, a kobiety nie mają żadnego dostępu do zysków. Dzieje się tak np. na plantacjach kawy czy kakao w Afryce. Nie lepiej jest w przemyśle odzieżowym w Azji. W fabrykach odzieży 80% siły roboczej to kobiety. Nie zarabiają one takich samych kwot jak mężczyźni, nie mogą awansować, nie mają dostępu do opieki zdrowotnej i ryzykują życie pracując w ciężkich warunkach (często wśród chemikaliów). Ze względu na to, że mogą zajść w ciążę rzadko zatrudniane są na umowę o pracę. Są to raczej krótkotrwałe, nieprzedłużane umowy.

W krajach rozwijających się kobiety mają bardzo ciężkie prace. Aby dbać o plony kakaowców, wstają o świcie, przygotowują posiłki dla rodziny i ruszają do pracy. Owoce kakaowca ściąga się z drzewa maczetami, a ziarna wyciąga rękami. To praca w wysokich temperaturach, podczas wydostawania ziaren niszczą i ranią się ręce, a z drzew często spadają skorpiony. 

Nierówności widać także w obszarze edukacji. Gorsze traktowanie kobiet to także brak dostępu do edukacji, szkoleń. Problemem są również małżeństwa zawierane z dziećmi. Dziewczynki, które muszą poślubić dorosłych mężczyzn tracą szansę na naukę.

Mniej kobiet widzimy w rolach przywódczych. Zarówno w globalnej skali politycznej, jak i w małych organizacjach, np. przedsiębiorstwach. 

Przykładów jest wiele, ale dlaczego właściwie tak się dzieje?

Przyczyną nierówności między kobietami i mężczyznami jest w dużej mierze kultura. Wychowujemy się danym systemie i przekonaniach, które uznajemy za prawdziwe bez weryfikacji. W wielu kręgach kulturowych dziewczynki i kobiety tracą szansę na edukację, karierę zgodną z ich potrzebami, marzeniami i predyspozycjami. A to edukacja jest kluczowym narzędziem, które może zmniejszyć różnicę między kobietami i mężczyznami. Nie tylko w kwestii płac.

Na sytuację wpływają również systemy polityczne. Politycy i decydenci powinni wprowadzać regulacje, które mogłyby zmienić opisywaną sytuację. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) stwierdziła, że przezwyciężenie nierówności płci może zmniejszyć liczbę głodujących ludzi na świecie o 150 milionów. Kobiety mają do odegrania zasadniczą rolę w walce z ubóstwem, jeśli otrzymają równe traktowanie, na jakie zasługują. Restrykcje prawne są więc obecnie bardzo ważne i mogą zmienić sytuację na świecie.

Sprawiedliwy Handel w Międzynarodowy Dzień Równej Płacy

Jedną z Zasad Sprawiedliwego Handlu jest zakaz dyskryminacji i równość płci. Fairtrade wspiera kobiety w równym udziale w rolnictwie, zarabianiu lepszych zarobków oraz dywersyfikacji ich dochodów i możliwości.

Standardy Fairtrade mają na celu zapobieganie nierówności płci, zwiększenie udziału kobiet i umożliwienie większej liczbie kobiet i dziewcząt dostępu do korzyści wynikających z prowadzenia biznesu. 

Wymagania wobec producentów są jasne a ich nieprzestrzeganie grozi natychmiastowym zerwaniem umowy. Wśród nich są m.in.: 

• Brak dyskryminacji ze względu na płeć lub stan cywilny.
• Zero tolerancji dla zachowań zastraszających, obraźliwych, wyzyskujących lub dla molestowania.
• Co najmniej osiem tygodni urlopu macierzyńskiego dla pracownic na plantacjach.
• Brak testów ciążowych przy rekrutacji pracowników.
• Programy wspierające grupy defaworyzowane i mniejszościowe, takie jak kobiety.
• Z czasem rozwijanie polityki płci.

Międzynarodowy Dzień Równej Płacy jest dla nas bardzo ważnym dniem. Okazją do przypomnienia naszych zasad. Ale choć prężnie działamy, to nie obejdzie się bez wsparcia konsumentów. To m.in. konsumenckie wybory kształtują politykę handlową. Dlatego warto wybierać produkty z Certyfikatem Sprawiedliwego Handlu. Kupuj odpowiedzialnie!

Źródła:
Gender strategy: transforming equal opportunity, access and benefits to all, www.faitrade.net, dostęp: 17.09.2021

Equal Pay? Time to close the gap, www.ec.europa.eu, dostęp: 17.09.2021

SDG5: Gender equality, www.fairtrade.net, dostęp: 17.09.2021

Artykuł powstał w ramach porojektu #euwise.