Kawa to nieodłączny element dnia miliardów ludzi na świecie. W końcu dziennie wypija się ponad 2 miliardy filiżanek kawy czarnej, z mlekiem czy rozpuszczalnej. Jest tak popularna, że można ją kupić w każdym sklepie spożywczym. Ale czy wiemy o niej wystarczająco dużo? Przedstawiamy kilka faktów na temat tego popularnego napoju. W końcu dziś Międzynarodowy Dzień Kawy.
Kawa to nie tylko przyjemne chwile, czyli fakty
Kawa ma długą historię, a legend o jej początkach jest wiele. Pozwólcie jednak, że zostaniemy w teraźniejszości, bo właśnie tu rozgrywają się współczesnej losty kawy i jej plantatorów.
W ciągu ostatnich 50 lat spożycie kawy znacznie wzrosło. W roku 1970 było to 4,2 mln ton spożycia rocznie, natomiast w sezonie 2019/2020 już 10 mln ton.
W krajach, które produkują kawę zużywa się 30% ogółu ziaren. Natomiast 70% przeznaczonych jest na handel międzynarodowy. Zgadnijcie kto jest największym importerem kawy? Choć pewnie na myśl przychodzą wam Włochy, to kraj ten jest dopiero na trzecim miejscu. Pierwsze są Stany Zjednoczone, następnie Niemcy, a potem Włochy.
Kawę uprawia się aż w 70 krajach, ale najwięcej ziaren (aż 70%) pochodzi z 4: z Brazylii, Wietnamu, Kolumbii i Indonezji.
Kraje, których gospodarka “stoi” na sprzedaży kawy, są od niej zależne. Dochód ze sprzedaży kawy to rodzaj wymiany walut, dzięki której możliwe są inwestycje w system edukacyjny, infrastrukturę czy projekty społeczne. Jak łatwo można się domyślić, bez tych zmian, kraje się nie rozwijają.
Honduras jedną czwartą dochodów z eksportu opiera właśnie na kawie, w Nikaragui ponad 15% rynku pracy jest zatrudnionych przy jej produkcji. W Etiopii 15 mln drobnych rolników, prawie jedna piąta populacji, utrzymuje się z kawy i generuje około jednej trzeciej całkowitych dochodów z eksportu. W Ugandzie kawę uprawia 1,7 mln gospodarstw domowych, która odpowiada za prawie 20% dochodów z eksportu.
Czynniki zewnętrzne
Ceny, w których plantatorzy sprzedają ziarna uzależnione są od wielu czynników. Długie łańcuchy dostaw sprawiają, że cena, za którą sprzedają ziarna jest bardzo niska. Cenę ustalają najwięksi rynkowi gracze, czyli duże korporacje i palarnie, które ostatecznie ustalają kwoty, które determinują ceny w sklepach.
W ostatnich latach cena kawy Arabica wzrosła z najniższego od 30 lat poziomu 45 centów za funt (w 2001 r.) do najwyższego od 34 lat poziomu prawie 309 centów w 2011 r. W okresie od maja 2011 r. do grudnia 2013 r. ceny spadły o 65%. Było to skutkiem kryzysu waluty euro i nadpodaży kawy. A po suszy w Brazylii, w której ceny w 2014 r. na krótko wzrosły, spadły z powrotem do przedziału od 115 do 145 centów za funt w 2015 i 2016 r. Jak widać plantatorzy nie mają pewnej sytuacji i zapewne trudno im cokolwiek zaplanować.
Pamiętajmy, że ich sytuacja materialna zależna jest od sytuacji klimatycznej. Kryzys klimatyczny wpływa na wzrost roślin, ich nawodnienie, zmiany temperatur, ataki insektów itp. Plantatorzy nie mogą przewidzieć ile ziaren uda im się wyprodukować w danym roku, ani ile zarobią. Na sytuację ma wpływ także pandemia koronawirusa. Ta zatrzymała łańcuchy dostaw, ale i miała (i nadal ma) wpływ na konsumenckie wybory.
Niskie ceny, które rolnicy otrzymują za swoje plony wpływają na stan ich plantacji. Nie mogą pozwolić sobie na ekologiczne środku nawożenia roślin, rozwój infrastruktury, nie wspominając już o zarobkach dla siebie, pracowników plantacji i problemach z utrzymaniem rodziny, za czym idzie brak edukacji ich dzieci czy problem z dostępem do ośrodków ochrony zdrowia.
Kawa z Certyfikatem Sprawiedliwego Handlu
Sytuację plantatorów ratuje Ruch Sprawiedliwego Handlu. Plantatorzy, którzy sprzedają ziarna na zasadach “fair” zarabiają co najmniej minimalną krajową płacę, która starcza im na utrzymanie siebie i swoich rodzin (opłacenie rachunków, edukację dzieci, opiekę zdrowotną itp.). Kwota pokrywa koszty produkcji i pozwala na rolnictwo zrównoważone i odpowiedzialne. Plantatorzy mają także szansę na wzięcie udziału w programach edukacyjnych, szkoleniach, kursach. Ponadto plantacje są kontrolowane i nie jest możliwe, by pracowały na nich dzieci, niewolnicy, czy aby nierówno byli traktowani pracownicy ze względu na swoją płeć.
W Międzynarodowym Dniu Kawy
Lubisz kawę? Nie wyobrażasz sobie bez niej dnia? Zrób sobie prezent i kup tę, która posiada Certyfikat Sprawiedliwego Handlu. W naszym sklepie znajdziesz kawy różnego rodzaju i z różnych miejsc. Np. z Meksyku. Papui Nowej Gwinei czy Kamerunu. Przy każdym produkcie z naszego sklepu znajdziesz informację o producentach i spółdzielniach. Dzięki temu możesz być odpowiedzialnym konsumentem i dobrze wiedzieć, co kupujesz.
Zajrzyj do naszego sklepu i wybierz jedną (lub kilka!) wyjątkowych kaw!
Pobierz nasz materiał pt. Miliardy filiżanek dziennie… na temat kawy i kilku z produktów dostepnych w sklepie.
Źródła:
About coffee, www.fairtrade.org.uk, dostęp: 28.09.2021
10 facts about Fairtrade coffee, www.fairtrade.org.uk, dostęp: 28.09.2021
Artykuł powstał w ramach projektu #EUWISE.