DLACZEGO SPRAWIEDLIWY HANDEL MA ZNACZENIE?

WZMACNIA POZYCJĘ KOBIET
WALCZY ZE ZMIANAMI KLIMATU
PROMUJE WYSOKIE STANDARDY W ZAKRESIE JAKOŚCI PRODUKTÓW
PRZECIWDZIAŁA PRACY DZIECI
TWORZY ZDROWĄ GOSPODARKĘ WIEJSKĄ

 

Wzmacnia pozycję kobiet

Mniej więcej 70% z 1,3 mld. osób żyjących poniżej granicy ubóstwa to kobiety wiejskie w krajach rozwijających się. Kobiety wiejskie są tradycyjnie wykluczone z najbardziej rentownych miejsc pracy, często mają ograniczone prawa własności, mniejszy dostęp do edukacji i są obciążone obowiązkiem wychowywania dzieci. W wyniku tego rozdźwięk między kobietami i mężczyznami w społeczeństwach wiejskich rośnie.

Pokonanie wieków nierówności jest długim i żmudnym procesem. Fair Trade (FT) oferuje jednak sprawdzoną strategię na rzecz równouprawnienia kobiet. Pozwala ona wydobyć ich potencjał i odzyskać szacunek, na który zasługują. Według zasad Sprawiedliwego Handlu (SH) kobiety mają prawo do równych zarobków, adekwatnych do ich pracy, również w społecznościach, gdzie tradycyjnie kobiety nie są uprawnione do otrzymywania wynagrodzenia za ich pracę. Dzięki stosowaniu standardów FT mogą one także otrzymywać przedpłaty, niedrogie kredyty i ubezpieczenia. W innym wypadku nie byłoby to dla nich niemożliwe. Ruch Sprawiedliwego Handlu zachęca także rolników i drobnych producentów do organizowania struktur demokratycznych. Daje to kobietom równe szanse na to, by ich głos został usłyszany. Reprezentacja kobiet w strukturach FT szybko rośnie.

Poprawa relatywnej pozycji kobiet na Południu jest ważnym celem samym w sobie. Jednakże, jest również elementem międzynarodowego rozwoju świata i nie można sobie pozwolić na jego ignorowanie. Według silnych empirycznych dowodów zebranych przez FAO (United Nations Food and Agricultural Organization) redukcja nierówności między udziałem kobiet i mężczyzn w rolnictwie pozwoliłaby na znaczne zmniejszenie liczby osób niedożywionych na świecie – o 12-17%, tzn. od 100 do 150 mln ludzi.

 

Walczy ze zmianami klimatu

Zmiany klimatyczne są już rzeczywistością dla wielu tysięcy producentów FT z Południa. Np. wyższe temperatury w nocy powodują, że plantacje kawy są niszczone przez choroby grzybiczne. W ostatnich latach zniszczenia te obejmują coraz większe obszary upraw w Centralnej i Południowej Ameryce (tereny wielkości Europy) powodując straty rzędu miliardów euro. FT umożliwia rolnikom łagodzenie i adaptację do zmian klimatycznych, m.in. poprzez oferowane ekspertyzy, zapewnianie dostępu do dobrych praktyk, czy bardziej odpornych odmian roślin.

Udzielając pomocy ludziom najbardziej dotkniętym przez zmiany klimatyczne Ruch FT bierze również odpowiedzialność za wpływ swojej działalności na zmiany klimatu. Producenci współpracujący z FT muszą przestrzegać ścisłych zasad związanych z ochroną środowiska naturalnego.

 

Promuje wysokie standardy w zakresie jakości produktów

Sprawiedliwy Handel to dla drobnych producentów również rynkowa strategia rozwoju. Produkty FT mają nie tylko etyczne pochodzenie, ale są także przedmiotem restrykcyjnej kontroli i polem do wprowadzania innowacyjnych rozwiązań produktowych. Producenci zachęcani są do dzielenia się najlepszymi praktykami oraz otrzymują wsparcie w szkoleniach wyjaśniających m.in. dlaczego produkty FT tak często wygrywają nagrody w konkursach na najlepsze smaki.

Producenci FT są zobowiązani przestrzegać krajowych i międzynarodowych zasad dotyczących stosowania nawozów i środków ochrony roślin. To z kolei przyczynia się do polepszenia warunków pracy, korzystnie wpływa na środowisko oraz wartości zdrowotne produktu. Ma to jednak wpływ na wydajność, co skutkuje tym, że niejednokrotnie ceny rynkowe zarówno produktów FT, jak i ekologicznych są wyższe.

 

Przeciwdziała pracy dzieci

W krajach, w których praca dzieci jest normą i nie jest regulowana prawnie, nikt nie jest w stanie ze stuprocentową skutecznością przeciwdziałać temu zjawisku. Jednak Sprawiedliwy Handel proponuje silną i ambitną strategię wykorzenienia tego procederu. Gwarantuje ona natychmiastowe działania w obronie dzieci w momencie, gdy jakiekolwiek naruszenia regulacji dotyczących pracy dzieci zostaną zgłoszone. Działania FT wymierzone są nie tylko przeciw samemu wykorzystywaniu dzieci w pracy, ale także przeciwko źródłom tego zjawiska – biedzie. Standardem FT jest zakaz pracy dzieci.

FT stosuje monitoring zewnętrzny do identyfikacji tego zjawiska, jednak nie jest to proste zadanie. Wyzwaniem jest praca dorastającej młodzieży pomagającej w domowym gospodarstwie, która niekoniecznie powinna być utożsamiana z wykorzystywaniem dzieci. Dlatego FT zachęca wspólnoty producentów do współpracy z organizacjami NGO działającymi na rzecz praw dziecka oraz do prowadzenia monitoringów w oparciu o prawa dzieci, by mogły one korzystać z rosnącego dobrobytu.

Praca dzieci bywa w niektórych przypadkach uwarunkowana kulturowo, jednak rzadko kiedy rodzice wysłaliby dobrowolnie dzieci do niebezpiecznej pracy, jeśli istniało by alternatywne rozwiązanie. Również europejscy konsumenci nie chcą być współwinni wykorzystywania dzieci, co Eurobarometr ujmuje w słowach: „Europejczycy nie mogą być uznawani za pasywnych konsumentów: powinni brać pod uwagę aspekty społeczne i etyczne w momencie dokonywania zakupów produktu lub usługi”. FT jest liderem w zwalczaniu pracy dzieci zmieniając życie 98 milionów dzieci i młodych ludzi pracujących w rolnictwie.

 

Tworzy zdrowa gospodarkę wiejską

Obecnie wiele społeczności wiejskich jest w kryzysie. Przykładem są kraje subsaharyjskie, gdzie rolnictwo wytwarza 29% PKB, przy czym zatrudnia 64% pracujących. Miliony młodych ludzi, widząc trud swoich rodziców, emigruje ze wsi do miast lub za granicę w poszukiwaniu „lepszego życia”. To powoduje pogłębianie się zacofania gospodarstw rolnych, w których młodzi nie chcą pracować – nie ma chęci do inwestowania, ziemia staje się coraz bardziej jałowa, nie nadaje się do dalszych upraw. Postępująca urbanizacja prowadzi z kolei do powstawania zupełnie nowych problemów…

Zdrowe gospodarki rolne są podstawą dla zagwarantowania bezpieczeństwa żywnościowego na świecie. Rolnictwo jest również kluczowe dla europejskich przedsiębiorstw, które wymagają niezawodnych dostaw wysokiej jakości surowców. Działalność Ruchu FT koncentruje się głównie na pomocy dla niewielkich gospodarstw rolnych, bo ma to największy potencjał dla tworzenia nowych miejsc pracy dla ubogich rolników. Niewielki producent rolny będzie wytwarzał zarówno towar na eksport, jak i żywność dla swojej rodziny i wspólnoty, co ma ogromne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego. Nieprzypadkowo rok 2014 został ogłoszony rokiem upraw rodzinnych (Family Farming).

W takich krajach jak Malawi, gdzie podstawową uprawą była uprawa tytoniu, FT wspiera rolników w dywersyfikacji upraw. Na Wybrzeżu Kości Słoniowej czy w Indonezji farmerzy wykorzystują premie otrzymywane w ramach FT do odmładzania drzew kakaowych i wprowadzania lepszego zarządzania glebą, by stopniowo uzyskiwać lepsze plony. W Indiach FT umożliwia farmerom wzbogacanie ich produktów np. poprzez ulepszanie procesów suszenia i pakowania herbaty. Oczywiście globalizacja świata będzie postępować, a pozytywne jak i negatywne skutki tego zjawiska będą narastać. Działania Ruchu Sprawiedliwego Handlu na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego zmierzają do ograniczenia tych drugich, co może dać realne perspektywy skutecznego funkcjonowania dla następnych pokoleń małych gospodarstw rolnych.